Bingöl'de 13 yaşındaki Selman Karatoprak köyde bulduğu, kendini ağırlığının yüzlerce katını taşıyabilen gergedan böceğinin (Oryctes nasicornis) fotoğrafını çekip, ailesi aracılığıyla Bingöl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Başkanı Dr. Öğretim Görevlisi Mustafa İlçin'e ulaştırdı. Daha sonra doğaya salınan böcekle ilgili konuşan İlçin, gergedan böceğinin çok değerli sanıldığını ve bu yüzden kaçak olarak avlandığını belirterek, “Türkiye’de bu böceğin maddi bir karşılığı yok. Bu böceklerin popülasyonlarının korunması ve doğal yaşamın sürdürülebilirliği için avlanmaması gerekiyor. İdari birimlerce izinsiz toplayanlara 100 bin liraya kadar para cezası öngörülmektedir. Tarımsal anlamda da bir zararı söz konusu değildir." dedi.
Bingöl’de 7’nci sınıf öğrencisi Selman Karatoprak, ailesiyle tatil için gittiği merkeze bağlı Ağaçeli köyünde, kendi ağırlığının yüzlerce katını taşıyabilen gergedan böceğini buldu. Karatoprak, ilk defa gördüğü böceği bir süre çeşitli yiyeceklerle beslemeye çalıştı. Karatoprak, daha sonra, böceğin fotoğrafını çekerek, ailesi aracılığıyla Bingöl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Başkanı Dr. Öğretim Görevlisi Mustafa İlçin'e ulaştırdı.
Böceği ilk kez gördüğünü belirten Selman Karatoprak, “Arkadaşlarımla oynadıktan sonra eve dönerken, şöyle farklı bir böcek gördüm. Eve gelip babamın telefonundan araştırmaya başladım. Adının gergedan böceği olduğunu öğrendik. Bu böcek kendi ağırlığının kat kat fazlasını taşıyan bir böcek türüymüş. Böceği yeniden doğaya salacağım” dedi. Böcek daha sonra doğal ortamına bırakıldı.
Dr. Öğretim Görevlisi Mustafa İlçin, gergedan böceğinin güçlü bir yapıya sahip olduğunu belirterek, “Halk arasında gergedan böceği olarak bilinen bir tür olup, oldukça spesifik bir yapıya sahiptir. Erkek böceklerde boynuzumsu bir yapısı vardır. Dişileri ise boynuzsuz bir yapıya sahiptir. Genel itibariyle 20-60 milimetre arasında uzunlukları vardır. Gergedan böceğimiz, kendi boyutunun 850 katından daha fazla yük kaldırabilme potansiyeline sahiptir. Oldukça güçlü bir böcektir. Kanat yapısı elitradır. Elitra kanat yapısına sahip olan böceklerin de tabii böyle bir güçlü yapıya sahip olduğunu da ayrıca ifade etmek mümkün” diye konuştu.
Kaçak avcılar tarafından değerli sanılarak fazlaca toplandığı için sayılarında azalma olduğunu ifade eden İlçin, şöyle konuştu: “Gergedan böceğinin farklı ülkelerde özellikle ekonomik anlamda bir kullanışının söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. Ancak Türkiye’de maddi bir karşılığı yoktur. Bu durumun popülasyonları açısından, özellikle kaçak avcılar noktasında ciddi bir tehlike oluşturduğunu söylemek mümkün. Bu da doğamıza, biyolojik çeşitliliğimize ciddi bir zarar vermektedir. Tarımsal anlamda bir zararı söz konusu değildir. Bingöl ve çevresinde bu böceğe rastlamak mümkün. Başta Avrupa, Asya ve Afrika'nın kuzey kısımlarında da yerleşik göstermektedir. Ülkemizin de birçok bölgesinde görebileceğimiz bir böcektir. Maalesef popülasyonları noktasında da ciddi azalış olduğunu da ifade etmek mümkün. Bundan mutlaka kaçınmak gerekmektedir. Kaçak avcılar tarafından maddi değerlerinin olduğu sanılıp fazlaca toplandığından, sayıları gittikçe azalmaktadır. İdari birimlerce 100 bin liraya kadar cezası vardır.
