SON DAKİKA HABERİ: Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, Meclis komisyonunda sunum yaptı. Erkan, enflasyonun ana eğiliminin eylül ayı itibarıyla yavaşlamaya başladığını, dezenflasyonu tesis etmekte kararlı olduklarını söyledi. Akaryakıt fiyatlarının enflasyon üzerinde ilave bir risk olduğunu belirten Merkez Bankası Başkanı, dezenflasyon süreci için 2024'ü işaret etti. Erkan, fiyat istikrarı için tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecekleri mesajını verdi. Erkan, Merkez Bankası ve Hazine'den KKM'ye ne kadar ödeme yapıldığını, TL'den sıfır atılıp atılmayacağını ve MB'nin bir kur hedefi olup olmadığı sorularını da yanıtladı.
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda sunum yaptı. Erkan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle: Fiyat istikrarı temel amacımız doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.
Parasal sıkılaştırmayı makro ihtiyati çerçevedeki sadeleştirme ile birlikte yürüterek, hem parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesini, hem de attığımız adımların makro finansal istikrarı pekiştirmesini hedefliyoruz.
"PARA POLİTİKASINI SABIRLA UYGULAMAYA KARARLIYIZ"
Beklentileri yeniden çıpalayacak, ekonomideki güven ve öngörülebilirliği artıracak para politikasını sabırla uygulamaya yönelik kararlılığımızı attığımız adımlarla gösteriyoruz.
Beklentileri yeniden çıpalayacak, ekonomideki güven ve öngörülebilirliği artıracak para politikasını sabırla uygulamaya yönelik kararlılığımızı attığımız adımlarla gösteriyoruz.
"REZERV BİRİKİMİ KURDA İSTİKRARI DESTEKLİYOR"
Parasal sıkılaştırma sürecimizin ve güçlü bir eğilim gösteren rezerv birikiminin etkilerinin döviz kuru istikrarını desteklediğini görmekteyiz.
"AKARYAKIT FİYATLARI ENFLASYON ÜSTÜNDE RİSK"
Akaryakıt fiyatları, fiyatlama davranışları üzerinde ilave bir risk olusturuyor. AkaryakIt önümüzdeki dönemde de enflasyon üstünde risk. Sanayiye yönelik elektrik ve doğalgaz zamlari yıllık enflasyonu artıracak.
"ENFLASYON ANA EĞİLİMİNDE YAVAŞLAMA BAŞLADI"
Enflasyonun ana eğilimi eylül ayı itibarıyla yavaşlamaya başlamıştır, dezenflasyonu tesis etmekte kararlıyız. Tüm araçlarımızı enflasyon tek haneye gerileyene kadar kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.
Petrol fiyatlarındaki artış ve enflasyon beklentilerinde süre gelen bozulma enflasyonda ilave yukarı yönlü baskı oluşturmakta. Bu unsurlar enflasyonun yıl sonunda enflasyon raporundaki tahmin aralığının üst sınıra yakın seyredeceğine işaret etmekte.
Merkez Bankası rezervleri 4 ayda 27 milyar dolar artarak 125,5 milyar dolar seviyesine yükseldi.
"PİYASA MEKANİZMASININ YENİDEN TESİSİ SAĞLANDI"
Parasal sıkılaştırma adımlarımızın birikimli etkileri ile ana eğilimi düşürerek, dezenflasyonu 2024 yılında Enflasyon Raporu’ndaki patika ile uyumlu şekilde tesis etmekte kararlıyız.
Politika faizinde gerçekleştirdiğimiz kademeli ve kararlı artışların yanı sıra makro ihtiyati çerçevede attığımız sadeleşme adımlarının da katkısıyla piyasa mekanizmasının yeniden tesisi sağlanmıştır.
"TL'YE SAĞLIKLI GEÇİŞ BAŞLADI"
Kur korumalı mevduat bakiyesi gerilerken rezervlerde de artış sağlanması, KKM’den ve döviz mevduattan TL’ye geçiş stratejisinin başarıyla ilerlediğine ve TL’ye arzu edilen sağlıklı geçişin başladığına işaret etmektedir. Piyasadaki kur oynaklığı geriledi.
"ENFLASYONDA DEZENFLASYON SÜRECİ 2024'TE BAŞLAYACAK" Enflasyon konusunda geçiş sürecindeyiz. Geçiş sürecinde enflasyonda geçici bir yükseliş gerçekleşmektedir. 2024 yılında dezenflasyon süreci başlayacaktır.
Faiz kararlarınızı, miktarsal sıkılaştırma ile daha etkili hale getiriyoruz. Fiyat istikrarını tesis etmekte kararlıyız. Haziran ayından bugüne süre gelen parasal sıkılaştırma sürecinin etkilerini belirgin şekilde 2024 yılında görmeye başlayacağız. Bu nedenle 2024 yılını dezenflasyon dönemi olarak tanımlıyoruz.
"YILLIK ENFLASYONDA DÜŞÜŞ MAYIS 2024'TE"
Yıllık enflasyonda düşüşü baz etkisiyle Mayıs 2024'ten sonra görmeye başlayacağız. 2025'te istikrar dönemi olacak ve 2026'da enflasyonu tek haneye indireceğiz.
KOMİSYONDA MİLLETVEKİLLERİNİN SORULARINI YANITLADI Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, sunumunun ardından milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
128 MİLYAR DOLAR TARTIŞMASI Gelen sorular üzerine 128 milyar dolar tartışmasının kendisinden önceki döneme ait olduğuna işaret eden Erkan, "O dönemde TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında yapılan bir protokol var. Yapılan işlemin mevzuatsal dayanağı var. Beni üzen noktayı paylaşmak isterim: Maalesef sanki, TCMB döviz rezervleri gizli saklı şekilde belirli kurum veya kişilere aktarılmış gibi bir anlayış, geçmişe bakıp incelediğimde var. Türkiye, ciddi bir bürokratik geçmişi, geleneği olan, kurumları olan bir ülke. Türkiye'nin bir evladı olarak, böyle bir ülkede, iletişim ve bilgi teknolojilerinin bu kadar geliştiği bir çağda, Merkez Bankası gibi dünyaya açık bir kurumda 'rezervler ne oldu' şeklinde bir tartışmayı, kuruma da Türkiye'ye de yakıştıramam." diye konuştu.
"FAİZ KARARININ GERİSİNDE TEKNİK ÇALIŞMA VAR" Milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz kararlarına ilişkin duruşunu sorması üzerine ise Erkan, Merkez Bankasında Türkiye'nin belki de en iyi ekonomistleri, en iyi istatistikçileri, modelleme ve optimizasyon ile makro ekonomi ve finans uzmanlarının çalıştığını söyledi. Erkan, karar alınırken, öncelikle mevcut ekonomik durumun tüm parametreleriyle incelendiğini bildirirken, "Fiyat hareketlerindeki eğilimler, nedenleriyle birlikte analiz edilmekte, finansal piyasalar ve bankacılık sisteminin stres testlerini de yaptık. Kademeli gitmemizin sebebi de odur. Bankacılık sistemi gerekçeleri dikkate alınmakta, hükümetin makro-mali perspektifi ve maliyet politikası uygulamaları göz önünde bulundurulmakta. 'Faiz oranı 100 baz puan, 500 baz puan artırıldı' diye kamuoyuna açıklanan rakamın gerisinde günler ve belki aylar süren alanında en iyi uzman teknik arkadaşların çalışmaları var. Kendisiyle yakın çalışan ve benim de tanıdığım herkes bilir ki Sayın Cumhurbaşkanımız, bilime olağanüstü değer ve önem veren bir liderdir. Bu kadar ciddi ve teknik bir meselede detaylı çalışılıyor. Sayın Cumhurbaşkanı beni TCMB başkanı olarak atadığında, 'TCMB'nin kanununa uygun şekilde fiyat istikrarını sağlayın, hayat pahalılığını bu milletin gündeminden çıkarın' şeklinde talimat vermişti. Bu talimatı bir kere aldık ve onun doğrultusunda yolumuza devam etmekteyiz. Arkadaşlarımın çalışmaları büyük titizlikle, teknik çalışmayla ilerliyor. Buna gölge düşürmek istemeyiz." değerlendirmesinde bulundu.
TL'DEN SIFIR ATILACAK MI, YENİ BANKNOT BASILACAK MI? Yeni banknot basma hazırlığı olup olmadığına ilişkin soruları da yanıtlayan Erkan, şunları kaydetti: "Şu an gündemimizde ne sıfır atma ne de 500'lük banknot var. Üst değerli banknota ihtiyaç duyulup duyulmadığı, hem makro ekonomik ve finansal analizler hem de teknik olarak yapılan değerlendirmenin sonucuna göre belirlenmektedir. E9 Emisyon Grubu banknotların kupür değerlerine ilişkin olarak 2009-2021 dönemindeki gerçekleşmeler, öngörülerle paralel olmuş, bugünkü kupür dağılımının doğruluğunu ortaya koymuştur. Şu an itibarıyla gündemimizde bu yoktur."
MERKEZ BANKASI VE HAZİNE'DEN KKM'YE NE KADAR ÖDEME YAPILDI? Erkan, gelen soru üzerine Merkez Bankası ve Hazine'nin Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarına geçen yıl ve bu yılın ilk 6 ayı ne kadar ödeme yapıldığını da açıkladı. Erkan, 2022 yılında Kur Korumalı Mevduat çerçevesinde Merkez Bankası'nın 70 milyar TL, Hazine'nin ise 90 milyar TL ödeme yaptığını kaydetti. 2023 rakamlarının denetim süreçleri tamamlanınca açıklanacağını belirten Erkan, bu yılın ilk 6 ayı için çalışma yaptıklarını, 2023 yılının ilk yarısında Merkez Bankası'nın 90 milyar TL KKM desteği ödediğini, Hazine'nin ise 90 milyar TL ödediği bilgisini paylaştı. Erkan, KKM'lerden çıkışa ilişkin olarak da "Halkımız, Türk lirasındaki mevduat oranları dolayısıyla KKM'yi bozmak istiyor. Hem de vadeden önce bozulduğunda kur farkı alınamamasına rağmen. Kurda da istikrarın devamını öngörüyoruz. Bireysellerde döviz alımı vardı, şu anda bireysellerde döviz satışı var." ifadesini kullandı.
"KUR HEDEFİMİZ YOK" Erkan, dolar kuru hedefleri ve tahminleri olmadığı mesajını da yineleyerek, "Hem istikrar, hem de ekonomideki güven ortamıyla birlikte şu an hali hazırda yurt dışından bize gelen milyar dolarlık doğrudan yatırım teklifleri var. Fonlardan, varlık yönetimlerinden gelen. Dünya Bankası, ülkemizin başarı öyküsünün bir parçası olmak için çok makul rakamlarda yatırımda bulunuyor. Biz istedikçe verilen bir yatırım. Bunun yanında, rezervlerimize doğrudan giriş yapabilecek milyarlarca dolarlık teklif mektubu benim masamda. Biz kendi istediğimiz oranlarda, kendi istediğimiz koşullarla kabul etmek istediğimiz için beni sürekli arıyorlar." diye konuştu.
"REZERVLERDE İYİLEŞMEYİ GÖRÜYORUZ" TCMB rezervleriyle ilgili de soruları yanıtlayan Erkan, likidite stres testlerini yaptıklarını belirterek, "Rezerv rakamları, analitik bilançodan ve diğer yayınlarımızdan gayet net şekilde gözüküyor. Şu an bizim rezervlerimizdeki artış, hem brüt hem net rezervde, hem de likidite stres testleri yapıldığında kullanılabilir rezerv göstergelerinin hepsinde büyük bir artış göstermektedir. Bu da sevindirici bir haberdir. Swap hariç net rezervlerde de iyileşmeyi görüyoruz. Yaptığımız likidite stres testlerinde herhangi bir likidite sorunumuz yoktur. KKM geçiş stratejisinde de bu stres testlerini eş zamanlı yaparak stratejimizi ona göre kalibre ediyoruz." dedi. Erkan, reeskont kredilerine ilişkin soru üzerine, ihracatçılar ve iş dünyasıyla birlikte çalıştıklarını, reeskontlarda ihracatçıya yardımcı olacak şekilde maliyetleri göz önüne alacak düzenlemeleri de kısa sürede paylaşacaklarını söyledi.
