Sivas merkeze bağlı Tepeönü köyünde yerin 7 metre altından çıkarılan tuzlu kaynak suyundan üretilen Fadlum tuzunun hasadı başladı. Tuz, yer altından çıkan tuzlu kaynak suyunun yüzeye taşınarak yaklaşık 100 havuzda bekletilmesiyle üretiliyor.
Yaz aylarında havaların ısınmasıyla birlikte havuzlardaki su buharlaşıyor ve tuz dibe çöküyor. Havuz yüzeyinde oluşan tuz tabakası, çalışanlar tarafından büyük bir özenle toplanıyor.
Katkı maddesi içermeyen ve doğal yöntemlerle elde edilen tuz, sonrasında çuvallanarak satışa hazır hale getiriliyor. Tuzlada sezonda 800 ila bin 200 ton üretim yapılırken, yemeklere tad veren tuz Sivas başta olmak üzere çevre illere gönderiliyor.
Tuzla işletme sahiplerinden Şuayip Yılmaz, yılda en fazla 3 ay çalışabildiklerini ifade ederek, “Burası merkeze 10 kilometre uzaklıkta bulunan Fadlum tuzlası. Atadan, deden kalma yaklaşık 200 yıllık bir tesis. 200 yıl önce nasıl üretim yapıyorsak, sistem halen aynı. Aynı şekilde tuz üretimi yapıyoruz.
Hiçbir işleme tabi tutmadan havuzdan çıktığı haliyle tuzun en doğal ve saf halini vatandaşa sunuyoruz. Yaklaşık 100 civarında üretim havuzumuz var. Bahar yağmurları kesildiğinde genellikle mayıs ayının sonu , haziran ayının başlangıcında başlıyoruz. Sonbahara girdiğimizde eylül-ekim ayı gibi sezonu kapatıyoruz. Yılda en fazla 3 ay çalışabiliyoruz. Bu durum bize işçi sıkıntısı yaşatıyor. Mevsimlik çalıştığımız için çalıştırmaya işçi bulamıyoruz” dedi.
Yılmaz, havaların fazla sıcak olmasının tuz oranını yükselttiğini söyleyerek, “Ne kadar fazla sıcak olursa havuza bıraktığım suyun tuz olma oranı yükseliyor, üretimim artıyor. Tabii bunun yanı sıra sıcağın zahmeti de var. Açık alanda çalışıyoruz. Mevsim iyi giderse üretimde bin tonun üzerine çıkıyoruz.
Üretimde genele baktığımızda 800 ve bin 200 ton arasında değişiyor. Bizim müşteri kitlemiz genellikle köylü vatandaşlar. Çünkü tuzumuz yağda, peynirde, salamurada ve turşuda bulunmaz bir nimet. Bizim tuzumuzun özü tatlı su kaynağı. Bu nedenle köydeki vatandaşlar gönül rahatlığıyla kullanıyor” şeklinde konuştu.
Yılmaz, tuzda insan vücudu için gerekli olan 84 yararlı mineralin bulunduğunu söyleyerek, “Tuzumuzun tatlı olması ayrı bir avantaj. Her türlü yemekte kullanılabilir. Bu tuz Sivas’ta bir tane, Türkiye’de eşi benzeri var mı bilemeyiz. Şu anki müşterilerimiz gurbetçi ağırlıklı. Bunun dışında çevre iller, Sivas’ta gıda sektöründeki işletmelerin yarısı ve ilçelerin tamamına tuz veriyoruz. Hayvancılık yapan herkes tuzumuza yoğun ilgi gösteriyor. Geçen yıl ilkbahar çok yağışlı geçti. Sezonu temmuz ayının başında yaptık. Bu yıl şükürler olsun ki haziranın ilk haftası üretime başladık.
Üretime başladık ama bu sene de yağışlar az olduğu için suyumuz az. Kış ayında kar yağmadı, baharda da istenilen ve beklenen yağışlar yaşanmadı. Bu da suyumuzun az olmasına neden oldu. Bizim işimiz mevsim ve su ile alakalı. Güneş ve su ne kadar çok olursa üretimi o kadar artar” diye konuştu.